Mięsień naramienny jest jednym z sześciu mięśni okolicy barku. Jako jedyny mięsień z tej grupy rozpoczyna się zarówno na obojczyku, jak i na łopatce. Ma kształt trójkąta, którego wierzchołek skierowany jest ku dołowi. Co więcej, mięsień naramienny jest największym i najbardziej powierzchownie położonym mięśniem okolicy barku.

Przyczepy początkoweCz. przednia/obojczykowa: wyrostek barkowy obojczyka
Cz. środkowa/barkowa: wyrostek barkowy łopatki
Cz. tylna/grzebieniowa: dolny brzeg grzebienia łopatki
Przyczep końcowyGuzowatość naramienna kości ramiennej
UnerwienieNerw pachowy (C5-C6)
UnaczynienieTętnica tylna okalająca ramię, gałąź naramienna tętnicy piersiowo-pachowej
FunkcjaRotacja wewnętrzna i przywiedzenie do przodu ramienia w stawie ramiennym (cz. przednia/obojczykowa)
Odwiedzenia ramienia w stawie ramiennym (cz. środkowa/barkowa)
Rotacja zewnętrzna i przywiedzenie do tyłu ramienia w stawie ramiennym (cz. tylna/grzebieniowa)

Funkcja mięśnia naramiennego

Mięsień naramienny jest odpowiedzialny za niemalże wszystkie ruchy zachodzące w barku. Doskonałą dźwignię zawdzięcza przede wszystkim ustawieniu włókien, znacznemu obszarowi przekroju poprzecznego i szerokiemu przyczepowi początkowemu.

Główną funkcja całego mięśnia jest ruch odwiedzenia ramienia. Odgrywa on również ważną rolę w stabilizacji barku, owijając się wokół stawu ramiennego.

Dodatkowo część przednia/obojczykowa mięśnia naramiennego współpracuje z mięśniem piersiowym większym w ruchu zgięcia i rotacji wewnętrznej kości ramiennej. Wspomniane mięśnie są wykorzystywane podczas ruchu pchania, sięgania, a także inicjowania ruchów rzucania.

Cześć tylna/grzebieniowa mięśnia naramiennego współpracuje z mięśniem najszerszym grzbietu, a także mięśniem trójgłowym ramienia w ruchu wyprostu ramienia. Mięśnie te są także głównymi rotatorami zewnętrznymi kości ramiennej.

Dodatkowo włókna części tylnej są silnymi agonistami ruchów ciągnących, takich jak wiosłowanie. W ruchach nad głową takich jak rzucanie i uderzanie, włókna te działają synergistycznie z mięśniem piersiowym większym, mięśniem najszerszym grzbietu i mięśniem trójgłowym ramienia w celu wyprostowania kości ramiennej z jej zgiętej pozycji nad głową.

Włókna przednie naramiennego są często o wiele bardziej rozwinięte niż włókna tylne. Dzieje się tak głównie ze względu na to, że w przeważającej części codziennych czynności wykorzystujemy ruchy z przodu ciała.

⚠️ Uwaga kliniczna

Osłabienie mięśnia naramiennego prowadzi do zaburzeń równowagi pomiędzy aktywnością jego a mięśnia czworobocznego. To w konsekwencji objawiać się może specyficznym ustawieniem ramienia w uniesieniu i odwiedzeniu.

Sprawdź także artykuł Podstawowe badanie stawu barkowego.

Literatura

Bochenek, and Reicher. 2010. “Anatomia Człowieka, Tom I.” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Simons. 1999. “Myofascial Pain and Dysfunction. The Trigger Point Manual. Volume 1: Upper Half of Body.” Journal of the American Board of Family Medicine: JABFM.