Mobilizacja połączona z ruchem to technika, która łączy siłę zewnętrzną z aktywnym ruchem. Jej celem jest zmniejszenie bólu i poprawa ograniczonego zakresu ruchu stawów. Biorąc pod uwagę ograniczenia ruchowe u pacjentów z bólem barku związanym ze stożkiem rotatorów, mobilizacja połączona z ruchem wydaje się obiecującą metodą leczenia. W badaniu z 2024 roku (1) postanowiono dowiedzieć się, czy mobilizacja połączona z ruchem okaże się skuteczniejsza niż pozorowana mobilizacja z ruchem.
Estimated reading time: 5 minut
Spis treści artykułu
Wprowadzenie
Ból barku dotyka do 20% ogólnej populacji. Z kolei ból związany ze stożkiem rotatorów jest najczęstszą przyczyną, która stanowi aż 85% przypadków.
Pomimo postępów w leczeniu, wielu pacjentów nadal odczuwa objawy przez 6 do 12 miesięcy. Chociaż terapie zachowawcze, takie jak ćwiczenia i leki, są leczeniem pierwszego rzutu, to ich efekty są niewielkie. Z tego powodu stale poszukujemy innych metod, które mogłyby poprawić wyniki, a jedną z nich jest mobilizacja połączona z ruchem.
Jak pokazują badania, mobilizacja połączona z ruchem może zmniejszyć ból, oraz poprawić ruch i funkcję. Niemniej jednak badania nad jej pełnym potencjałem są ograniczone.
W tym artykule omówimy badanie, które analizowało efekty dodania mobilizacji połączonej z ruchem do programu ćwiczeń na ból barku w porównaniu z pozorowaną mobilizacją połączoną z ruchem, w celu oceny skuteczności klinicznej.
Pytanie, na które starali się odpowiedzieć autorzy, brzmiało: „Jaki wpływ ma dodanie mobilizacji połączonej z ruchem do standardowego programu ćwiczeń na funkcjonowanie i ból u osób z bólem barku w porównaniu z pozorowaną mobilizacją z ruchem połączoną z tym samym programem ćwiczeń?”
Projekt badania
Uczestnikami byli dorośli w wieku 18-65 lat (70 osób) z nieurazowym bólem barku związanym ze stożkiem rotatorów. Ból musiał trwać dłużej niż sześć tygodni.
Uczestników losowo przydzielono do dwóch grup:
- Grupa badana – otrzymała mobilizację z ruchem połączoną z ćwiczeniami.
- Grupa kontrolna – otrzymała pozorowaną mobilizację z ruchem połączoną z tymi samymi ćwiczeniami co grupa badana.
Sesje terapeutyczne odbywały się dwa razy w tygodniu przez pięć tygodni, a każda z nich trwała około 45 minut.
Pomiary obejmowały funkcję barku (Shoulder Pain and Disability Index), poziom bólu (Numeryczna Skala Oceny Bólu), poczucie własnej skuteczności, zakres ruchu i subiektywną poprawę. Ocenę przeprowadzono na początku badania, w 5 tygodniu (po zakończeniu leczenia) i 9 tygodniu (po zakończeniu leczenia).
Wyniki
Badanie wykazało, że grupa otrzymująca mobilizację z ruchem w połączeniu z ćwiczeniami doświadczyła znacznie większej poprawy zarówno w zakresie funkcji, jak i bólu w porównaniu z grupą kontrolną.
W szczególności, pod koniec 5-tygodniowego okresu leczenia, w grupie badanej wykazano 15-punktową poprawę funkcji w skali bólu barku i niepełnosprawności (SPADI) oraz znacznie zmniejszony poziom bólu w nocy i podczas ruchu. Korzyści te utrzymywały się podczas 1-miesięcznej obserwacji (9 tydzień), choć po czasie poprawa była mniejsza.
Kluczowe wyniki obejmowały:
- Funkcjonowanie – w grupie badanej odnotowano 15-punktową poprawę funkcjonowania (SPADI) w 5 tygodniu w porównaniu z grupą kontrolną. Poprawa utrzymała się, ale w mniejszym stopniu, w pomiarach w 9 tygodniu.
- Ból – większe zmniejszenie bólu w nocy i bólu podczas ruchu zaobserwowano w grupie badanej zarówno w tygodniu 5, jak i 9.
- Zakres ruchu – grupa badana wykazała większą poprawę w zakresie zgięcia barku, odwodzenia, rotacji zewnętrznej i ruchów ręka-tył.
Mocne strony i ograniczenia badania
Badanie starannie zaprojektowano, a uczestników losowo przydzielono do dwóch grup, co pomaga zapewnić wiarygodność wyników.
Zastosowanie pozorowanego leczenia pozwoliło badaczom kontrolować efekt placebo, co oznacza, że zaobserwowana poprawa była prawdopodobnie wynikiem dodatkowej interwencji. Ponadto w badaniu autorzy wykorzystali standardowe sposoby pomiaru funkcji barku i bólu.
Jeśli chodzi o ograniczenia, to w badaniu obserwowano uczestników tylko przez miesiąc po leczeniu. Nie wiadomo więc, jak długo utrzymują się korzyści płynące badanych interwencji.
Co więcej, liczba uczestników wynosząca 70 osób jest stosunkowo niewielką grupą, a dodatkowo zabiegi wykonywał tylko jeden terapeuta.
Kolejną kwestią jest, iż w badaniu nie uwzględniono niektórych rodzajów problemów z barkiem. Wyniki mogą nie mieć zatem zastosowania do wszystkich osób cierpiących na ból barku.
Wreszcie, badanie koncentrowało się na zgłaszanym przez pacjentów bólu i funkcjonowaniu. Autorzy nie mierzyli fizycznych zmian w sile barku ani nie wykorzystali obrazowania do śledzenia postępów.
Wnioski
Dodanie mobilizacji z ruchem do standardowego programu ćwiczeń doprowadziło do szybszej i większej poprawy funkcji barku, złagodzenia bólu i aktywnego zakresu ruchu bez bólu w porównaniu do pozorowanej mobilizacji z ćwiczeniami. Poprawy tej nie przypisano efektowi placebo. Sugeruje to, że mobilizacja z ruchem zapewnia rzeczywiste korzyści terapeutyczne w leczeniu przewlekłego nieurazowego bólu barku związanego ze stożkiem rotatorów. Badanie podkreśla potencjał tej metody jako skutecznego uzupełnienia ćwiczeń w celu poprawy wyników rehabilitacji barku.