Oszacowano, że około 1/3 pacjentów po udarze wykazuje objawy depresji na różnym etapie procesu zdrowienie po incydencie (Hackett & Pickles 2014). Płacz po udarze nie jest więc niczym rzadko spotykanym. W takich momentach możemy czuć się nieswojo, dziwnie, a nawet możemy być przestraszeni. W większości przypadków chcemy takich sytuacji za wszelką cenę uniknąć, co jest niemożliwe. Czy wiemy zatem jak się w takich sytuacjach zachować?
Szacowany czas czytania: 6 minut
Czego dowiesz się z tego wpisu
Czy wiemy jak się zachować?
Kiedy pacjent po udarze zaczyna płakać ogarnia nas niepokój i niepewność. Niezręcznie jest poprosić pacjenta, aby przestał płakać, niemożliwym jest też kontynuowanie terapii.
Czujemy się źle widząc cierpienie i płacz u swoich podopiecznych po udarze, jednak wciąż nie jesteśmy pewni, co zrobić lub powiedzieć, aby w jakiś sposób im pomóc. Czasami po prostu dawanie wsparcia emocjonalnego nie jest naszą mocną stroną.
Co więcej, to jak postąpimy w takiej sytuacji może albo wzmocnić, albo osłabić relację pacjent-fizjoterapeuta, tak kluczową w budowaniu zaangażowania (jeśli interesuje Cię temat zaangażowana w ostatnim wpisie opisałem 9 wskazówek, jak je zwiększyć).
Nie chcemy, aby w takich momentach pacjent czuł się zlekceważony, odrzucony i zakłopotany. Tak samo my chcielibyśmy czuć się bardziej komfortowo i pewnie co do sposobu, w jaki radzimy sobie z taką sytuacją oraz być w stanie realnie pomóc w tych trudnych chwilach. Poniżej znajdziesz podstawową strategię, którą z czasem możesz modyfikować w zależności od sytuacji.
Co możesz zrobić, gdy pacjent zaczyna płakać?
1. Daj pacjentowi chwilę na płacz
Gdy u pacjenta po udarze pojawi się płacz, nie podejmuj od razu działań mających na celu uspokojenie i pocieszenie go. Zamiast tego, daj mu kilka minut, aby mógł się wypłakać i uwolnić od narastających w nim emocji.
W tym czasie nie przyglądaj się mu bezpośrednio (co może wpędzić go w zakłopotanie) i nie patrz w górę (co sprawia wrażenie zniecierpliwienia). Najlepsze co możesz zrobić, to spoglądać lekko w dół, wyrażając tym samym szacunek i rozumienie.
2. Zwróć uwagę na swoją mowę ciała i reakcję
Płacz osoby po udarze wywołuje u nas różne reakcje. Jeśli czujesz się niekomfortowo, odczujesz to w postaci napięcia w mięśniach. Spróbuj je rozluźnić. Jeśli Twój oddech stanie się płytki, weź kilka pełnych oddechów.
Ważne jest również, aby w takich momentach utrzymać otwartą postawę ciała – nie krzyżuj rąk i nóg, spróbuj siedzieć prosto. Pacjent w ten sposób czuje, ze nie odizolowujesz się od niego w tej ciężkiej chwili. Dodatkowo spróbuj nie zaciskać nerwowo dłoni i nie chować kciuków. Wydaje się, że są to nieistotne szczegóły, jednak mowa ciała może być niekiedy głośniejsza niż słowa.
3. Umieść chusteczki w zasięgu ręki pacjenta
W ten sposób pacjent może zdecydować, czy chce z nich skorzystać. Położenie ich obok jest zazwyczaj interpretowane jako gest wsparcia, w przeciwieństwie do wręczania ich bezpośrednio, co może sugerować, że chciałbyś, aby pacjent już przestał płakać.
4. Co powiedzieć?
Płacz po udarze to rzecz zupełnie zrozumiała. Zwróć się więc do pacjenta używając słów pełnych zrozumienia i wsparcia. Po pierwsze wyraź empatię – „Rozumiem, że nie jest to łatwe” lub „Przykro mi, że czuje się pan/pani przygnębiony”.
Następnie potwierdź słuszność reakcji „Ta sytuacja jest trudna dla wielu pacjentów” lub „Ma pan/pani prawo do smutku”.
Kolejnym krokiem będzie zapytanie o potrzeby „Jak mogę pomóc?” lub „Czy potrzebuje pan/pani jeszcze chwili, czy może mogę udzielić jeszcze jakichś informacji?”
5. Kontynuuj udzielając informacji o potencjalnym wsparciu
Przekaż pacjentowi informację o grupach wsparcia, rzetelnych stronach internetowych, społeczności online, bądź książkach i poleć sprawdzonych terapeutów lub organizacje, które będą w stanie udzielić mu bardziej profesjonalnej pomocy w tym obszarze.
W takich sytuacjach bardzo ważne jest, oprócz słów wsparcia, przedstawienie również „namacalnych” pomysłów na rozwiązanie problemu.
Płacz po udarze – wzmocnij pewność siebie i umiejętność wsparcia pacjenta
Podsumowując, płacz po udarze nie jest zjawiskiem rzadkim. Te kilka prostych kroków może być częścią dynamicznej strategii radzenia sobie w sytuacjach, w których w grę wchodzą silne emocje. Możesz ją dostosować do sytuacji i potrzeb pacjenta. Dzięki praktyce ta podstawowa strategia może podnieść Twoją pewność siebie i wzmocnić umiejętność wsparcia pacjenta.