W najnowszym numerze Polityki ukazał się artykuł na temat zaburzeń w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego („Porzuć żucie i zgrzytanie” – Polityka nr 20 (2807), 11.05-17.05.2011), czyżby pierwsza jaskółka?  Zaburzenia TMJ (ang. temporomandibular join, TMJ), czyli stawu skroniowo żuchwowego są wbrew pozorom dość częstą dolegliwością, a w gabinetach fizjoterapeutycznych coraz częściej pojawiają się pacjenci uskarżający się na te zaburzenia. Niestety nie jest tak kolorowo, bo pacjent zgłasza się ze względu na objawy, a rozpoznanie ich źródła, którym jest TMJ należy do … no właśnie? Da liegt der Hund begraben, zresztą jak sam autor artykułu zauważył.

I w tym miejscu chciałbym zaznaczyć jeden, moim zdaniem, bardzo pozytywny akcent. Coraz częściej napotykam się lub słyszę o bardzo dobrze rozwijającej się współpracy stomatologów i fizjoterapeutów. W komentowanym artykule autor naturalnie zwrócił uwagę na jeden z możliwych sposobów terapii TMJ za pomocą akrylowej szyny. Natomiast zespół stomatolog-fizjoterapeuta posiada cały wachlarz narzędzi terapeutycznych, którym jest przede wszystkim umiejętność biomechanicznego rozumowania oraz dostrzeganie istniejących powiązań TMJ i sąsiadujących stawów jak techniki terapeutyczne tkanek miękkich.

Niestety w artykule ani razu nie pojawiło się słowo fizjoterapeuta, nie wspominając już o współpracy fizjoterapeuta – ortodonta. No cóż, właśnie dla tego powstał ten blog. Pan Kowalski powinien wiedzieć, czym zajmuje się fizjoterapia.

Trochę faktów z literatury naukowej na temat stawu skroniowo-żuchwowego (TMJ).

Około 60-70% populacji posiada zaburzenia w obrębie stawu TMJ, większość tych zaburzeń przebiega bezobjawowo. Około 25% z tej grupy uskarża się na objawy, które należy przypisać to TMJ jednak jedynie 5% zgłasza się na terapię. Statystycznym pacjentem jest kobieta (kobiety : mężczyźni 4: 1), miedzy 20 a 40 rokiem życia. Najczęstszym objawem jest ból okolicy stawu skroniowo-żuchwowego. Niestety najczęściej bezpośrednia przyczyna dolegliwości jest trudna to ustalenia ze względu na współobecność kilku różnych zaburzeń w obrębie mięśni oraz tkanek niekurczliwych tego regionu. W efekcie terapii należy poddać zarówno sam staw jak i mięśnie tej okolicy. Terapia konserwatywna jest skuteczna w przypadku 80% pacjentów.

Kilka najczęstszych przyczyn zaburzeń stawu skroniowo żuchwowego

  • Pojedynczy większy uraz nawet, jeśli było to niewinne uderzenie w żuchwę lub rozciągnięcie TMJ może doprowadzić do uszkodzeń wewnątrzstawowych. (ciekawe skąd ta statystyka 4:1 ? kto kogo bije, a kto za szeroko ziewa?)
  • Powtarzające się mikro urazy, takie jak zgrzytanie, ścieranie, asymetryczne żucie
  • Stany zapalne jedno lub wielostawowe również mogą dotyczyć TMJ
  • Zaburzenia rozkładu sił oddziałujących na staw skroniowo-żuchwowy w przebiegu zmian w strukturach jamy ustnej (problemy z zębami).

A, i jeszcze jedna uwaga, której przepraszam, ale nie mogę sobie darować.

Cytuję:

(…) wszystkiemu winne są przemieszczone krążki w stawach skroniowo-żuchwowych (można tę nieprawidłowość porównać do wypadającego dysku w kręgosłupie) (…)

Tak z ciekawości, wpisz pod spodem w komentarzu, czy widziałeś (widziałeś dosłownie) osobę, której wypadł (wypadł dosłownie) dysk?