Wzorce metody PNF, czyli element kursu PNF Podstawowy, są tylko jednym z kilkunastu narzędzi do pracy z pacjentami. Jak każde narzędzie, mają specyficzne zastosowanie. Wykorzystane nieumiejętnie, z błędnych pobudek lub bez terapeutycznego wskazania nie będą działać, mało tegobędą szkodzić. Szczególnie niebezpieczna może okazać się praca wzorcami kończyn górnych z pacjentem po udarze. 

Szacowany czas czytania: 3 minuty

Podwichnięcie barku po udarze i kontrowersje wokół wzorców PNF

Podwichnięcie barku jest niestety powszechnym powikłaniem hemiplegii po udarze. Częstość występowania podwichnięcia barku po udarze waha się od 7 do 81%, z czego aż 73% występuje w ostrej fazie. W 10-miesięcznym badaniu kontrolnym wykazano, że podwichnięcie barku uległo dalszemu pogorszeniu u 67% pacjentów w miarę upływu czasu (Jung and Choi 2019). 

Temat wzorców metody PNF, jako ćwiczeń dla kończyny górnej po udarze wraca jak bumerang. Moje stanowisko w tej sprawie jest bardzo radykalne. Jeśli masz na uwadze dobro pacjenta, nie rób wzorców kończyną górną po udarze, które znasz z kursu PNF Podstawowy. Rozmawialiśmy o tym w trakcie szkolenia z osteopatycznego podejścia do spastyczności. Istnieją bezpieczniejsze, a przede wszystkim bardziej skuteczne sposoby przywracania funkcji kończyny górnej po udarze. Zobacz nagranie:

Niestety podwichnięcie barku po udarze jest w większości przypadków błędem jatrogennym o czym opowiadałem w filmie “Udar, jak doprowadzamy do dolnego podwichnięcia barku?”

Do najpowszechniejszych przyczyn podwichnięcia barku po udarze należą między innymi:

  • szarpanie za rękę udarową przez rodzinę lub też opiekunów, 
  • zaniedbywanie ręki przez pacjenta, która wisząc bezwładnie np. wkręca się w szprychy wózka inwalidzkiego,
  • fizjoterapeuta, który “robi” wzorce metody PNF w nieumiejętny sposób i szarpie za kończynę górną zamiast torować ruch

Zanim przejdziesz do torowania aktywności kończyny górnej po udarze wzorcami metody PNF konieczne jest zbadanie poszczególnych elementów tworzących obręcz barkową oraz stawy kończyny górnej.

Brak warunków dla rytmu łopatkowo-ramiennego? Nie rób wzorców metodą PNF kończyną górną!

Literatura

Jung, Kyeoung Man, and Jong Duk Choi. 2019. “The Effects of Active Shoulder Exercise with a Sling Suspension System on Shoulder Subluxation, Proprioception, and Upper Extremity Function in Patients with Acute Stroke.” Medical Science Monitor: International Medical Journal of Experimental and Clinical Research 25 (June): 4849–55.